Bạn có bao giờ nhận thấy rằng trong hầu hết các đồng hồ đeo tay và cả đồng hồ để bàn sở hữu có chữ số La Mã trên mặt số, số IV, dạng được sắp đặt ở vị trí 4 giờ, như vậy lí ý nghĩa của điều đó là gì? FADO sẽ giải thích cho bạn số 4 La Mã trên đồng hồ trong bài viết dưới đây nhé.
Số 4 La Mã là gì? Tại sao trên mặt đồng hồ có số 4 La Mã?
Chữ số La Mã là một trong những thiết kế cổ điển nhất được tìm thấy trên đồng hồ và đồng hồ đeo tay. Theo như chúng ta có thể quay trở lại lịch sử, luôn có đồng hồ để bàn, đồng hồ bỏ túi và đồng hồ đeo tay với các chữ số La Mã trên mặt số.
Tuy nhiên, chủ sở hữu của những chiếc đồng hồ có chữ số La Mã có thể nhận thấy một điều gì đó kỳ lạ, một điều gì đó khá bất thường. Trong khi chữ số 4 La Mã thường được viết là IV trong hệ thống số La Mã, hầu hết các đồng hồ đều sử dụng kiểu chữ IIII. Và tất nhiên, bạn có thể đã tự hỏi tại sao? Như mọi khi, không có câu trả lời duy nhất cho một vấn đề.
Hệ thống số La Mã không còn được sử dụng rộng rãi nữa. Hầu hết các nước phương Tây dựa vào chữ số Ả Rập, các nước châu Á có hệ thống số riêng và văn hóa Ả Rập sử dụng kiểu chữ khác với chữ số Ả Rập cổ điển. Tuy nhiên, trong chế tạo đồng hồ, chữ số La Mã đã được sử dụng và vẫn được sử dụng trên nhiều mặt số.
Chủ sở hữu của đồng hồ bỏ túi cổ hoặc đồng hồ Glashütte Original, Lange, Ulysse Nardin, Blancpain, Cartier hoặc thậm chí Rolex hiện đại có thể nhận thấy rằng chữ số thứ 4 La Mã trên mặt số, chỉ số 4 giờ, không được viết bằng chữ La Mã truyền thống. Mặc dù số 4 thường được viết là IV, nhưng mặt số của đồng hồ đeo tay và đồng hồ của chúng ta, hầu hết thời gian, dựa trên một cách thể hiện đáng ngạc nhiên là IIII. Tất nhiên, có những ngoại lệ đối với quy tắc, chẳng hạn như Big Ben ở London. Tuy nhiên, trên hầu hết các mặt số, vị trí 4 giờ được hiển thị bằng số IIII La Mã.
Thật thú vị khi hiểu tại sao thế giới chế tạo đồng hồ gần như nhất trí quyết định chuyển sang số IIII thay vì số IV phổ biến hơn. Như mọi khi, một câu hỏi như vậy sẽ không dẫn đến một câu trả lời duy nhất và dứt khoát, nhưng đây là một số lời giải thích khả thi mà FADO đã tìm thấy.
IIII là cách thể hiện sớm nhất của số 4
Thông thường, các chữ số La Mã được viết theo cách này: I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XII, v.v. Chữ số La Mã bắt nguồn từ La Mã cổ đại, khoảng năm 1000 trước Công nguyên, và vẫn là cách viết số thông thường trên khắp châu Âu cho đến tận Hậu kỳ Trung Cổ, rất lâu sau sự suy tàn của Đế chế La Mã.
Chỉ vào khoảng thế kỷ 14, các chữ số La Mã mới bắt đầu được thay thế bằng các chữ số Ả Rập hiện đại (và dễ sử dụng hơn). Các số trong hệ thống La Mã được thể hiện bằng sự kết hợp của các chữ cái trong bảng chữ cái Latinh. Sự suy tàn của chữ số La Mã trùng hợp với sự suy tàn của tiếng Latinh và sự xuất hiện của thời kỳ Phục hưng.
Tuy nhiên, mặc dù hiện nay người ta chấp nhận rộng rãi rằng số 4 La Mã phải được viết là IV, nhưng kiểu chữ số La Mã ban đầu và cổ xưa nhất không giống như những gì chúng ta biết ngày nay. Trên thực tế, các mô hình đầu tiên đã sử dụng VIIII cho 9 (thay vì IX) và IIII cho 4 (thay vì IV). Tuy nhiên, hai chữ số này tỏ ra có vấn đề, dễ bị nhầm lẫn với III và VIII. Thay vì ký hiệu cộng ban đầu, hệ thống chữ số La Mã đã thay đổi thành ký hiệu trừ quen thuộc hơn. Tuy nhiên, điều này đã xảy ra sau sự sụp đổ của Đế chế La Mã.
Những chiếc đồng hồ cơ đầu tiên được tạo ra ở Châu Âu trong thế kỷ 13 vào thời điểm mà các chữ số La Mã vẫn còn được sử dụng. Thêm vào đó, hầu hết các đồng hồ được gắn trên các nhà thờ và tiếng Latinh là ngôn ngữ Công giáo chính thức. Do đó, điều hợp lý là hầu hết các đồng hồ cổ đại đều có các chữ số La Mã trên mặt số của chúng. Tuy nhiên, lý do tại sao các nhà sản xuất đồng hồ chọn sử dụng IIII thay vì IV khi biểu diễn này không được sử dụng vẫn chưa rõ ràng.
Dựa trên thần thoại La Mã
Trong khi người La Mã không tạo ra đồng hồ cơ, họ đã áp dụng khái niệm đồng hồ mặt trời, dựa trên đồng hồ bóng từ thiên văn học Babylon cổ đại (khoảng năm 1500 trước Công nguyên). Chúng ta không được quên rằng chế tạo đồng hồ là đứa con của thiên văn học. Vì lý do này, nhiều đồng hồ mặt trời đã được tìm thấy ở Rome và trong túi của người La Mã – vâng, đồng hồ mặt trời bỏ túi… Một số đồng hồ mặt trời cổ đã được tìm thấy có khắc các chữ số La Mã. Một lần nữa, một số đặc trưng của số IV La Mã và một số đặc trưng IIII.
Một trong những lý do tại sao IIII được sử dụng vào thời điểm đó có thể được giải thích bởi thần thoại La Mã. Khi đó, vị thần tối cao của La Mã là thần Jupiter, thần bầu trời và sấm sét và là vua của các vị thần trong tôn giáo La Mã cổ đại. Trong tiếng Latin, sao Mộc được đánh vần là IVPPITER.
Vì người trần không thể không tôn thờ thần, người La Mã có thể cảm thấy do dự khi khắc một phần tên vị thần tối cao của họ lên đồng hồ mặt trời hoặc in trong sách. Đây là lý do tại sao số IIII, mặc dù bất tiện, có thể được ưa thích hơn IV. Trong khi đồng hồ mặt trời đã trở nên lỗi thời với sự ra đời của ngành chế tạo đồng hồ, số IIII có thể đã được sử dụng chỉ vì mục đích truyền thống.
Dễ dàng nhận biết
Mặc dù ký hiệu trừ hiện được chấp nhận rộng rãi cho các chữ số La Mã, nhưng việc sử dụng nó dần dần và những người thợ đồng hồ đầu tiên có thể vẫn có lựa chọn sử dụng hay không sử dụng IV. Như đã đề cập, những chiếc đồng hồ sơ khai được gắn trên đỉnh của các nhà thờ như là nơi duy nhất mà thời gian được chỉ định trong một thành phố.
Chúng ta phải nhớ rằng vào thời Cổ đại và Trung cổ, chỉ một phần nhỏ dân số có thể viết, đọc và tính toán. Đây có thể là một cách để giải thích việc sử dụng IIII thay vì IV, mặc dù số IV La Mã yêu cầu một số phép toán – toán cơ bản.
Chữ số IIII có thể vẫn được sử dụng vì nó dễ dàng được nhận ra là bốn – ký hiệu cộng có thể dễ dàng hơn đối với một phần lớn dân số châu Âu thông thường. Phần lớn mọi người không biết chữ hoặc tính toán và một phép trừ đơn giản có lẽ quá phức tạp đối với họ. Ngoài ra, điều này có thể ngụ ý sự nhầm lẫn giữa IV và VI, cũng như giữa IX và XI. Đây là lý do tại sao trên một số đồng hồ số chín được đại diện bởi VIIII.
Có thể những nhà chế tác đồng hồ lười?
Một giả thuyết được đưa ra là giả thuyết về “thợ đồng hồ lười biếng”… Một giả thuyết mà nhiều người không thực sự coi trọng. Mặc dù điều này không áp dụng cho đồng hồ có các chữ số bị cắt hoặc sơn nếu các chữ số được đúc bằng kim loại có IIII thay vì IV và VIIII thay vì IX có thể giúp công việc của người thợ đồng hồ dễ dàng hơn một chút.
Nếu bạn dựa vào ký hiệu cộng, bạn sẽ có các chữ số sau: I, II, III, IIII, V, VI, VII, VIII, VIIII, X, XI, XII. Điều này có nghĩa là bạn có thể tạo ít khuôn hơn, vì bạn sẽ sử dụng cùng một khuôn cơ bản cho bốn chữ số đầu tiên và khuôn cơ bản giống nhau cho các số từ VI đến VIIII. Chỉ cần ba khuôn: khuôn thứ nhất có hình dạng IIII được lấp đầy một phần để tạo ra các số I, II, III và IIII, khuôn thứ hai có hình dạng như VIIII được sử dụng để tạo ra các số V, VI, VII, VIII và VIIII và một chiếc cuối cùng hình chữ XII, dùng để đúc số X, XI và XII.
Có một mặt số dựa trên phong cách I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XII cổ điển hơn sẽ cần thêm khuôn… Phải thừa nhận rằng đó không phải là lý thuyết thuyết phục nhất.
LOUIS XIV “Vua Mặt Trời”
Một lý thuyết hiện đại hơn liên quan đến vua Pháp Louis XIV. Chỉ để cho bạn biết về sự khiêm tốn của mình, vị vua người Pháp này được đặt biệt danh là Louis le Grand (Louis Đại đế) hoặc Le Roi Soleil (Vua Mặt Trời). Là một trong những vị vua quyền lực nhất của Pháp.
Ông đã củng cố một hệ thống cai trị quân chủ tuyệt đối ở Pháp với toàn bộ hệ thống chính trị và tôn giáo xoay quanh nhân vật của ông. Khái niệm về quyền lực thiêng liêng của các vị vua, tạo ra một nhà nước tập quyền mà sau này dẫn đến Nhà nước Pháp. Cách mạng (dưới thời Louis XVI).
Vì những lý do tương tự như việc Jupiter không muốn hai chữ cái được tìm thấy trong tên của mình được viết trên đồng hồ mặt trời, nên có thể vị vua không quá khiêm tốn Louis XIV đã thích sử dụng IIII hơn IV trong đồng hồ. Là đại diện của Chúa trên Trái đất, một phần tên của ông không thể được in trên mặt số của một chiếc đồng hồ đơn giản.
Tuy nhiên, lý thuyết này có vẻ khá khó tin. Việc sử dụng IIII đã tồn tại ở nhiều khu vực và dưới triều đại của nhiều vị vua khác nhau có tên không chứa các chữ cái IV. Đây dường như không phải là một lời giải thích đầy đủ để từ chối ký hiệu trừ.
Tạo nên sự cân bằng của hình ảnh
Lời giải thích khả thi cuối cùng là cách giải thích hợp lý nhất trong tất cả – và do đó, có lẽ cũng là cách hợp lý nhất. Thông thường, đồng hồ và đồng hồ hiển thị thời gian trên 12 giờ. Do đó, 12 chữ số được in trên mặt số của chúng. Một trong những lý do cho việc sử dụng IIII thay vì IV có thể dễ dàng làcó được sự cân bằng hình ảnh tốt hơn.
Hầu hết đồng hồ nói chung và đồng hồ hiện đại hoặc cổ điển đều dựa trên sự kết hợp của ký hiệu cộng và ký hiệu trừ (trong đó 4 là IIII và 9 là IX). Bằng cách này, mặt số có các chữ số sau: I, II, III, IIII, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XII. Với sự kết hợp này, bạn có được ba vùng giống hệt nhau trên mặt số, mỗi khu vực sử dụng cùng một loại chữ số. Phần thứ ba đầu tiên chỉ sử dụng chữ I, phần thứ ba thứ hai là phần duy nhất sử dụng chữ V và cuối cùng, phần thứ ba cuối cùng là phần duy nhất có các chữ số với X. Bằng cách này, bạn đang cân bằng mặt số với ba khu vực riêng biệt, tạo ra một vẻ ngoài thanh lịch hơn.
Ngoài ra, đồng thời, chữ số IIII dễ đọc hơn chữ số IV, đặc biệt là khi nó bị lộn ngược, như thường thấy trên đồng hồ hiện đại – nơi các chữ số La Mã được áp dụng hoặc in xuyên tâm (chỉ vào tâm của mặt số).
Tuy nhiên, không phải là một câu trả lời dứt khoát. Nhưng sự kết hợp giữa truyền thống, tập quán cổ xưa và lý do thực tế có thể giải thích tại sao ngành công nghiệp chế tạo đồng hồ ngày nay vẫn dựa vào việc sử dụng IIII trên hầu hết các mặt số có chữ số La Mã. Và tất nhiên, sẽ luôn có những ngoại lệ đối với quy tắc…
FADO hy vọng bạn có thể biết thêm một vài thông tin hữu ích về số IIII đặc biệt trên mặt đồng hồ nhé.
Xem Chi Tiết Ở Đây >>>
Bạn có thể quan tâm:
>> Top những món đồ chơi công nghệ được ưa chuộng nhất
>> Loạt món đồ công nghệ tiện ích nâng đẳng cấp ngôi nhà của bạn
>> Phụ kiện Hi-tech - Cập nhật các sản phẩm phụ kiện điện thoại
0 Nhận xét